Βίος και έργα μίας έκπτωτης Βασίλισσας

 

Στο άκουσμα της ενσωμάτωσης του τεράστιου Βασίλη Καραπιάλη στον οργανισμό της ΑΕΛ, μου δημιουργήθηκαν αντικρουόμενα συναισθήματα. Ή μάλλον καλύτερα ανάμεικτα συναισθήματα, θυμούμενος τις δόξες του παρελθόντος σε συνδυασμό με την νοσηρή κατάσταση που κυριαρχεί τα τελευταία συναπτά έτη στο καμάρι του θεσσαλικού κάμπου. Αυτό το κείμενο αποτελεί προϊόν νοσταλγίας, αλλά και καταγραφής μερικών από τα γεγονότα που οδήγησαν την Βασίλισσα του Κάμπου στις μέρες της παρακμής. 

Το '88 έβαλε την πόλη στον χάρτη

Με πρόεδρο τον Στέλιο Καντώνια και προπονητή τον Γιάτσεκ Γκμοχ, η Λάρισα της τότε εποχής κατάφερε το ασύλληπτο όπως θα έχετε επανειλημμένα ακούσει οι νεότεροι αναγνώστες. Ασύλληπτο όχι μόνο για το γεγονός αυτό καθ' αυτό, αλλά για τον τρόπο με τον οποίο χτίσθηκε το οικοδόμημα το οποίο οδήγησε στο μοναδικό πρωτάθλημα επαρχιακής ομάδας στα χρονικά του ελληνικού ποδοσφαίρου. Με Έλληνες, ντόπιους παίκτες οι οποίοι με υποδειγματική λειτουργία του οργανισμού κατάφεραν να αναδειχθούν, να εξελιχθούν και στην πορεία να αποτελέσουν μερικούς από τους κορυφαίους που έχουν πατήσει το χορτάρι της πρώτης εθνικής. Δεν θα μπορούσε φυσικά να μην αναφέρω και τον Οράσιο Μοράλες, τον Αργεντίνο που επιτέλεσε καθήκοντα βοηθού του μεγάλου Πολωνού προπονητή, ο οποίος συνέβαλε στο βιρτουόζικο εσάνς στο αγωνιστικό σκέλος της ομάδας. Όσον αφορά τους ποδοσφαιριστές; Aπό τον Γιάννη Βαλαώρα στον Μιχάλη Ζιώγα, από εκεί στον τεράστιο Γίωργο Μητσιμπόνα, μέχρι και τον νεαρό Βασίλη Καραπιάλη. Θα ήταν αδικία να μην αναφέρω τους Χρήστο Μιχαήλ, Γιάννη Γκαλίτσιο, τον Κώστα Κολομητρούση, Γιάννη Αλεξούλη και τον μετέπειτα σπουδαίο τεχνικό της κατηγορίας Σάκη Τσιώλη. Χωρίς να αδικώ τους υπόλοιπους εργάτες τοι οικοδομήματος, ήταν όλοι υπέροχοι. Μερικοί αποτέλεσαν την βάση της τότε εθνικής ομάδας, ενώ μετέπειτα επιλέχθηκαν με μεγάλα για την εποχή συμβόλαια να αγωνισθούν για τις φανέλες των παραδοσιακών γιγάντων της Αθήνας και Θεσσαλονίκης. 

Η κατάκτηση της λίγκας μόνο τυχαία δεν ήταν με την ομάδα να μην αποτελεί σε καμία περίπτωση πυροτέχνημα, όπως πολλοί σήμερα θα έχουν στο μυαλό τους. Ήταν αποτέλεσμα μεθοδικής δουλειάς, ισχυρής διοίκησης, καλά στελεχομένης, με ανθρώπους της πόλης οι οποίοι ζούσαν και ανέπνεαν για τον οργανισμό. Έτσι η ομάδα κατάφερε "από το πουθενά" να κάνει συνεχόμενες καλές πορείες, την ώρα που παρήγαγε ελκυστικό-ριζοσπαστικό ποδόσφαιρο για τα δεδομένα της τότε εποχής. Ενδεικτικό το γεγονός ότι πέντε σεζόν πριν κατέλαβε την δεύτερη θέση, ενώ σε ολόκληρη την δεκαετία δεν φλέρταρε ούτε κατά διάνυα με την ιδέα του υποβιβασμού. To 1985 δε, κατέκτησε το πρώτο της τίτλο, το κύπελλο Ελλάδας διασύροντας τον ΠΑΟΚ με τελικό αποτέλεσμα 4-1 μέσα στο Ολυμπιακό Στάδιο Αθηνών. Έτσι γεννήθηκε ο θρύλος της ΑΕΛ, της ελληνικής Λέστερ όπως πολλοί συνερίζονται αν και διαφωνώ κάθετα με αυτή την λογική. Ο τίτλος της Λάρισας προηγήθηκε κάποιες δεκαετίες πίσω από το αγγλικό θαύμα των "Αλεπούδων" και δημιούργησε μεγάλο πάταγο για τα δεδομένα του τότε ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου. Η ομάδα του Καντώνια "χάλαγε κόσμο" και αυτό δεν μπορεί να το στερήσει κανείς από την πόλη.

Το άλογο καλπάζει

Με την δεκαετία του ΄90, αλλά και την είσοδο της νέας χιλιετίας να βρίσκει την ομάδα ανάμεσα σε υποβιβασμούς-ανόδους και μέτριες σεζόν στην Α' εθνική, ο Κωστής Πηλαδάκης έρχεται να δώσει την λύση. Νέος επιχειρηματίας χωρίς ιδιαίτερες ποδοσφαιρικές γνώσεις αλλά με μεράκι να επενδύσει και να δοθεί ψυχικά στην ομάδα, κατάφερε να φέρει την ΑΕΛ ξανά στο προσκήνιο. Με δυνατό τμήμα scouting και προπονητή τον Γιώργο Δώνη, έχτισε αθόρυβα το σύνολο το οποίο δεν θα αργούσε να κάνει το μεγάλο "μπαμ". Τελικός της σεζόν 2006-2007 Πανθεσαλλικό Στάδιο Βόλου. Η Λάρισα βρίσκεται στον τελικό του Κυπέλλου και ο κόσμος της έχει κατακλύσει τις εξέδρες της γειτονικής πόλης. Μία αναμέτρηση με ξεκάθαρο φαβορί τον Παναθηναϊκό και μία στιγμή ποδοσφαιρικού παροξυσμού που έγραψε ιστορία. Το σπριντ του Αντσουέ που κατέρριψε κάθε λογική οδήγησε σε ένα τέρμα σπάνιας ομορφιάς, οδηγώντας το "Αλογάκι" 19 χρόνια μετά και πάλι στον θρόνο του. Μοναδικές στιγμές στην πόλη που είχα την τύχη να ζήσω από πρώτο χέρι, ένας ολόκληρος τόπος σε πελάγη ευτυχίας. Με παιχταράδες όπως ο Στέλιος Βενετίδης, ο Νίκος Νταμπίζας, ο νεαρός τότε Γιώργος Γκαλίτσιος, ο Κοτσόλης, ο Φωτάκης, ο τρελοΚλέϊτον και φυσικά ο ηγέτης Άγγελος Διγκόζης. Και πάλι με ελληνικό κορμό και πάλι με φανταστική οργάνωση, σοβαρό προπονητή και μία δόση τρέλας, η θεσσαλική ομάδα έδειξε ότι ο ρομαντισμός στην σύγχρονη εποχή δεν είναι ουτοπικός. Υπάρχει στο λεξικό και έχει δίπλα ως συνώνυμο την λέξη ΑΕΛ.

Ο ερχομός της κούπας οδήγησε τον σύλλογο σε ακόμη μία διάκριση, το δικαίωμα συμμετοχής στους ομίλους του κυπέλλου UEFA. Ωστόσο για να επιτευχθεί αυτό, το σύνολο του Γιώργου Δώνη θα έπρεπε να περάσει το εμπόδιο της αγγλικής Μπλάκμπερν, όπου όπως θα φαντάζεστε οι πιθανότητες δεν ήταν υπέρ του. Ξανά στο Πανθεσσαλικό και πάλι με την σύμπλευση του κόσμου, αυτή την φορά όμως με έναν άλλον "τρελό". Τον κύριο Μπακαγιόκο ο οποίος σε μια ασύλληπτη έμπνευση, με ένα σουτ οβίδα από απόσταση, έγραψε το τελικό 2-1 που μετέπειτα θα οδηγούσε την ομάδα του στην ιστορική συμμετοχή στους ομίλους. Ημέρες και χρόνια δόξας στην πρωτεύουσα την Θεσσαλίας, όπου μέχρι το 2011 σημείωσε μία πενταετία με τρόπαιο, ευρωπαϊκή συμμετοχή και είσοδο στα ελληνικά play-off. Παράλληλα σωρεία ξένων παιχταράδων κόσμησαν το ελληνικό ποδόσφαιρο φορώντας τη βυσσινί φανέλα, με χαρακτηριστικότερα παραδείγματα αυτών τον αειθαλή θρύλο Τουμέρ Μετίν και τον βιρτουόζο Φακούντο Πάρα. Αποκορύφωμα της θητείας Πηλαδάκη η δημιουργία του υπερσύγχρονου AEL FC Arena, γεγονός που δυστυχώς έμελλε να αποτελέσει εφαλτήριο για την αποδόμηση του συλλόγου.

Τα πέτρινα χρόνια

Φτάνουμε στο σήμερα, αλλά και στα χρόνια που προηγήθηκαν τα οποία λίγο πολύ όλοι τα γνωρίζετε. Η σεζόν του νέου γηπέδου έφερε εν τέλη διπλή καταστροφή και αυτό είναι που πονάει περισσότερο. Σε πρώτη φάση συνδυάστηκε με τον αναπάντεχο υποβιβασμό της ομάδας με τον σπουδαίο Κόουλμαν στον πάγκο, αλλά με ποδοσφαιριστές ανήμπορους να ανταπεξέλθουν. Μετέπειτα αποκαλύφθηκε και η οικονομική καταστροφή του προέδρου η οποία άφησε τον οργανισμό σε ατελείωτο τέλμα. Μία ελεύθερη πτώση και ένα καράβι ακυβέρνητο. Βέβαια ο μεγαλομέτοχος της ομάδας το πάλεψε, δεν θέλησε να πέσει με τα χέρια κατεβασμένα. Δημιούργησε αδιανόητα ακριβά ρόστερ για την δεύτερη κατηγορία, με ποδοσφαιριστές όπως ο Μακίνουα, οι οποίοι όμως φάνηκε πως δεν είχαν πραγματική ζέση για ποδόσφαιρο. Όλα αυτά μέχρι την φυγή του "Πήλα" η οποία οδήγησε στην οικονομική καταστροφή της ομάδας και τον υποβιβασμό στην τρίτη της τάξεως εθνική κατηγορία.

Εκείνο ήταν και το σημείο όπου εμφανίσθηκε ο Τρικαλινός επίδοξος επιχειρηματίας Βαγγέλης Πλεξίδας για να αναλάβει τις τύχες της ομάδας. Κατάφερε να την ανεβάσει με συνοπτικές διαδικασίες έχοντας ως κύριο συνδιεκδικητή του πρωταθλήματος τον τοπικό Οικονόμο Τσαριτσάνης. Από εκεί και έπειτα δημιουργήθηκε μία τοξική σχέση με τους ανθρώπους της ομάδας (κόσμο, προσωπικό, ποδοσφαιριστές) με τον ίδιο τον πρόεδρο, του οποίου οι κινήσεις έμοιαζαν μονίμως αλλοπρόσαλλες. Παρ' όλα αυτά πλησίασε στην μεγάλη άνοδο μέχρι και την αναμέτρηση των play off στο Καυταντζόγλειο, όπου ένα τέρμα του Περόνε στέρησε τις μαθηματικές πιθανότητες της ομάδας για την μεγάλη επιστροφή.

Την μεγάλη επιστροφή η οποία δεν άργησε να έρθει. Αυτή την φορά με τον σούπερσταρ Αλέξη Κούγια στο τιμόνι και επιθετικό killer τον Ματθαίο Μαρουκάκη, κατάφερε να φέρει την ομάδα εκεί που της αξίζει. Στην πόλη όμως δεν ήταν τίποτα ρόδινο, παρά την σχετική αγωνιστική σταθερότητα. Κόσμος και διοίκηση αποτελούσαν ξένο σώμα από τις πρώτες κιόλας μέρες της νέας σελίδας. Αυτή η σχέση έμελλε να στιγματίσει την σημερινή ΑΕΛ με τα δεδομένα να είναι ιδιαίτερα δυσοίωνα. Στο μεσοδιάστημα σε μία καλή σεζόν της ομάδας, οι "βυσσινί" αθόρυβα πλησίασαν ακόμη έναν μεγάλο τελικό κυπέλλου. Και αν δεν ήταν ο Λάζαρος Χριστοδουλόπουλος με το υπέροχο ψαλιδάκι στις καθυστερήσεις του ΟΑΚΑ, θα γινόμασταν θεατές ακόμη μίας λαμπρής ιστορίας. Ωστόσο εκείνη η πορεία φαντάζει περισσότερο σαν μία μικρή παρένθεση του σκοταδιού που κυριάρχησε και κυριαρχεί, παρά μία αχτίδα ελπίδας για τον μέλλον. Αυτό επιβεβαιώθηκε στο επόμενο διάστημα και τις ερχόμενες σεζόν, μέχρι και τον επικείμενο υποβιβασμό της ομάδας. Ο γνωστός ποινικολόγος εξυγείανε την ομάδα οικονομικά, ωστόσο στο επικοινωνιακό κομμάτι φρόντιζε να κάνει όλα τα λάθη που θα μπορούσε να κάνει ένας άνθρωπος απέναντι στο κοινό αυτής της πόλης. Η Λάρισα τερμάτισε τελευταία στο πρωτάθλημα της Super League για την σεζόν 2020-2021 και πλέον μέλει να δούμε την επόμενη μέρα του συλλόγου (υπό την ίδια διοικητική σκέπη).

Βυσσινί θύελλα και ανοιχτές πληγές

Το ποδοσφαιρικό παραμύθι της ομάδας και της πόλης, όπως και η παρακμή είχαν πάντα στο προσκήνιο της ομάδας τον απίστευτο λαό της. Τον κόσμο που γέμιζε το Αλκαζάρ και τα πέταλα των φιλοξενούμενων, είτε η ομάδα έπαιζε για έναν τίτλο, είτε έπαιζε σε κάποιο χωριό για την άνοδο της. Πάντα δίπλα με μοναδικό ταπεραμέντο, που δημιούργησε τον θρύλο γύρω από το οργανωμένο κίνημα της Λάρισας. Από το πρωτάθλημα του '88 που πήγε να στερηθεί στα χαρτιά και το κλείσιμο των Τεμπών, μέχρι την εκδρομή στο παγωμένο Ρέικιαβικ. Από τις μαζικές πορείες ενάντια των διοικήσεων, μέχρι την εσωτερική σύγκρουση και την οριστική αποχή. Κάθε πράξη των φίλων της Λάρισας αποτελεί ηχηρή δήλωση, γεγονός που τους καθιστά μοναδικό κίνημα για την ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου. Οι Monsters αποτέλεσαν τον λόγο για τον οποίο το Αλκαζάρ διατέλεσε για δεκαετίες οχηρό και υπενθύμιζαν πάντοτε την "βυσσινί ιδέα" στις εκτός έδρας αποστολές.

Το πάθος και η παρόρμηση που τους χαρακτηρίζει κατά βάση, έχουν οδηγήσει από μόνα τους στις ιστορικότερες στιγμές που καθορίζουν τον σύλλογο μέχρι και σήμερα. Από το πρωτάθλημα που προανέφερα, μέχρι την φυγή του Πηλαδάκη όπου είχε φτάσει σε σημείο να είναι ανεπιθύμητος. Πολλοί τους προσάπτουν και την αποσβόλωση της διοίκησης Καντώνια, αλλά για αυτό δεν μπορώ να έχω ξεκάθαρη εικόνα. Σίγουρα ήταν και αυτοί οι οποίοι απομάκρυναν τον Πλεξίδα από την πόλη, κάτι που προσπαθούν επί συναπτά έτη να κάνουν με τον Κούγια. Τον Κούγια ο οποίος άκουσον, άκουσον αποφάσισε να κλείσει τα πέταλα των οργανωμένων λόγω των αντιδράσεων. Όπως καταλαβαίνετε οι εξωτερικοί, η κατάσταση στην πόλη είναι τεταμένη και ένας από τους λόγους, ή μάλλον ο κυριότερος λόγος που η ομάδα έχασε την αίγλη της, είναι η απουσία του κόσμου. Η κατάσταση είναι τόσο πολυσύνθετη που δεν μπορείς να εμπίψεις κατηγορίες σε κανέναν. Το μόνο δεδομένο είναι ότι ο οργανισμός χρειάζεται διοίκηση με όραμα και σεβασμό για την πόλη, όπως και τον κόσμο στο πλευρό της. Το τρίπτυχο διοίκηση-κόσμος-ποδοσφαιριστές σαν μία γροθιά ενωμένη ήταν αυτό που οδήγησε την ομάδα στο να γράψει τις πιο λαμπρές της σελίδες.

Ενάντια στο μοντέρνο ποδόσφαιρο

Φράση η οποία αποτελεί μόδα στις τάξεις των ποδοσφαιρανθρώπων, χωρίς ωστόσο να υλοποιείται στις περισσότερες των περιπτώσεων. Για ακόμη μία φορά η Λάρισα δείχνει ότι είναι φτιαγμένη από διαφορετικό μέταλλο και ότι πιστεύει ακόμα στα ιδανικά του ρομαντισμού. Έτσι η ερασιτεχνική ΑΕΛ (η οποία βρίσκεται σε πλήρη ρήξη με την διοίκηση της ΠΑΕ), δημιούργησε ανεξάρτητη ομάδα με τα παραδοσιακά χρώματα και αυθεντικό λογότυπο. Το μελέτησε, συνειδητοποίησε ότι είναι στην δικαιοδοσία της και με την απόλυτη σύμπλευση του κόσμου έδωσε σάρκα και οστά στα πιστεύω τους. Μία ομάδα η οποία από φέτος αγωνίζεται στα ερασιτεχνικά γήπεδα της ΕΠΣΛ και αποτελείται εξ ολοκλήρου από νεαρούς Λαρισαίους ποδοσφαιριστές. Μάλιστα στην πρώτη αναμέτρηση που έδωσε η νεοσύστατη ομάδα, πλήθος του οργανωμένου κόσμου την πόλης έδωσε το βροντερό παρών. Εικόνες οριακά ουτοπικές, οι οποίες μας θυμίζουν άλλες εποχές και το ποδόσφαιρο όπως το ερωτευτήκαμε στην παιδική μας ηλικία. 

Σας κούρασα πολύ σήμερα και όσοι με αντέξατε μέχρι το τέλος σας απολογούμαι. Απλά όλο αυτό το χρονικό διάστημα που επιχειρώ στον χώρο της αθλητικής αρθρογραφίας δεν έχω αφιερωθεί καθόλου στο κοινωνικό φαινόμενο που ονομάζεται ΑΕΛ. Την ομάδα της πόλης μου, με την μαγική ιστορία και τα δύσβατα αγκαθωτά μονοπάτια που πάντα ξεπερνά. Την Λάρισα του Μητσιμπόνα, του Καραπιάλη, του Κυπαρίσση και του Τουμέρ Μετίν, την μοναδική επαρχιακή ομάδα που έσπασε το μονοπώλιο των "μεγάλων". Το όνειρο του κάθε πιτσιρικά που πήγαινε σχολείο με το βυσσινί κασκόλ και ονειρευόταν να αγωνιστεί μία μέρα με τα χρώματα της πόλης του. Στο ιστορικό Αλκαζάρ, που στους περισσότερους μοιάζει γήπεδο χαμηλής αισθητικής, αλλά για τους συντοπίτες μου αποτελεί το ωραιότερο παλάτι. Διότι εκεί πήρε σάρκα και οστά το ψαλιδάκι του Μητσιμπόνα την εργατική πρωτομαγιά του 1988. 

Υγεία και ενότητα στην πόλη.

ΑΕΛ 1964