Τα πέντε καθιερωμένα έθιμα της Πρωτομαγιάς

Μία από τις πιο καθιερωμένες θα λέγαμε γιορτές της αρχαιότητας, η Πρωτομαγιά η οποία φέτος συμπίπτει  με το Μ.Σάββατο για αυτό  τον λόγο μεταφέρθηκε για την Τρίτη του Πάσχα στις 4 Μάϊου.Σε αυτό το Θέμα Σαββάτου θα αναφερθούμε στα 5 καθιερωμένα έθιμα τα οποία γίνονται κάθε χρόνο στα περισσότερα μέρη της Ελλάδος εδώ και πολλά χρόνια αλλά αρχικά ας δούμε πως δημιουργήθηκε η γιορτή της πρώτης μέρας του Μάϊου.

Η ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΤΗΣ:

Ο Μάιος προέρχεται από την ελληνική λέξη Μαία  η οποία σημαίνει τροφός,μαία.Συνδιάστηκε επίσης και από την ρωμαίική θεότητα Μάγια και  είναι ο 5ος μήνας του χρόνου στον οποίο κατά την αρχαιότητα ήταν αφιερωμένος στην θεά γεωργίας, την  Δήμητρα.Στα αρχαία χρόνια ο εορτασμός καθιερώθηκε για να δείξει την σημασία αυτού του μήνα  διότι ο Μάιος είναι από τους πρώτους μήνες του καλοκαιριού γιορτάζοντας έτσι την καλή τύχη,σοδειά και ευφορία.Οι αρχαίοι Έλληνες γιόρταζαν την Πρωτομαγιά με Ανθεστήρια την μεταφορά ανθεών δηλαδή προς τα ιερά,η γιορτή διατηρήθηκε και στα μετεπείτα χρόνια από τους Ρωμαίους.

ΤΑ ΣΗΜΕΡΙΝΑ ΕΘΙΜΑ:

1.ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑΤΙΚΟ ΣΤΕΦΑΝΙ

Πρόκειται για ένα από τα πιο συνηθισμένα εθίματα που υπάρχουν την πρώτη μέρα του Μάη.Από την αρχαιότητα ακόμα ήταν καθιερωμένη η κατασκευή ενός  στεφάνου το οποίο διακοσμούνταν με υλικά της φύσης τα οποία το καθένα ξεχωριστά είχαν την δική τους σημασία.Αρχικά το στεφάνι συμβολίζει την βελτίωση της σχέσης  του ανθρώπου με την φύση καθώς με την πάροδο των χρόνων ο άνθρωπος ολοένα και απομακρύνονταν από αυτήν.Το περιεχόμενο του στεφάνου διαφέρει από περιοχή σε περιοχή.Για παράδειγμα στα Δωδεκάνησα μαζεύουν και διακοσμούν  το λουλούδι  ανοιχτομάτης στο στεφάνι  και όποιος το έχει είναι γερός και τυχερός.Στα μέρη της Μικράς Ασίας  έβαζαν εκτός λουλούδια και σκόρδο για την αποφυγή της κακοτυχίας,αγκάθια για τους εχθρούς και σταχύ το οποίο συμβολίζε την καλή σοδειά.Στη Σέριφο,κρεμούν στην πόρτα του σπιτιού τους  από το βράδυ της Πρωτομαγιάς, ένα στεφάνι από λουλούδια στο οποίο τοποθετούν τσουκνίδες,κριθάρι και σκόρδο.Στην Φλώρινα,ανεβαίνουν στον λόφο του Αγίου Παντελεήμονα και ακολουθεί ένας διαγωνισμός στον οποίο ανταγωνίζονται για το ποιος  θα μαζέψει πρώτος λουλούδια , φτιάχνουν τα στεφάνια τους και πρέπει να  προλάβουν να τα κρεμάσουν στην πόρτα τους πρώτοι και να πιάσουν πρώτοι τον Μάη ,για καλοτυχία.Όπως είναι γνωστό,σε όλες τις γιορτές το στεφάνι στολίζεται μπροστά στις πόρτες των σπιτιών,μεχρι τις 23 Ιουνίου ,την γιορτή του Αη Γιάννη του Κλείδωνα.

2.ΤΟ ΑΜΙΛΗΤΟ ΝΕΡΟ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑΣ

Σε νησιά του Αιγαίου τα κορίτσια συγκέντρωναν λουλούδια την παραμονή και πολύ νωρίς την επόμενη μέρα τα έπαιρναν στο πηγάδι για να φέρουν το αμίλητο νερό το έλεγαν έτσι διότι το κουβαλούσαν χωρίς να μιλούν και όταν έφταναν σπίτι πλένονταν όλοι με αυτό.

3.Η ΜΑΓΙΟΚΟΥΛΟΥΡΑ

Οι νοικοκυρές φτιάχνουν ζυμωτές κουλούρες την Μεγάλη Πέμπτη  και έχουν φυλαγμένη στο εικονοστάσι ζύμη για την προστασία της οικογενείας τους από τα μάγια.

4.ΤΟ ΜΑΓΙΟΞΥΛΟ 

Το Μαγιόξυλο συμβολίζει την ανανέωση.Σύμφωνα με τον μύθο ένας νεαρός άνδρας θαύμασε  την ομορφιά μιας παντρευμένης κοπέλας προκαλώντας την ζήλια του συζύγου της ο οποίος  σκότωσε τον νεαρό. Τότε εμφανίστηκε ο Μάης με το θαυματουργό του “μαγιόξυλο” ακουμπάει τον νεαρό και τον ανασταίνει.Όπως και στα υπόλοιπα έθιμα,το έθιμο του μαγιόξυλου είναι διαφορετικό ανά περιοχές.

Στο χώριο της Κέρκυρας  οι κάτοικοι έχουν  έναν κορμό κυπαρισσιού, σκεπασμένο με κίτρινες μαργαρίτες ο οποίος  έχει ένα στεφάνι με χλωρά κλαδιά.Με το μαγιόξυλο αυτό, οι νέοι εργάτες ντυμένοι με κάτασπρα παντελόνια και πουκάμισα και κόκκινα μαντήλια στο λαιμό βγαίνουν στους δρόμους, τραγουδώντας.

Στη Μεσημβρία, οι γυναίκες έβγαιναν σε παρέες χορεύοντας και τραγουδώντας,έχοντας μια βηλάρα (φαλλό) φτιαγμένη από ξύλο την οποία στολίζανε με πρασινάδα και λουλούδια και την περνούσαν η μια στην άλλη και τον λέγανε Μάιο.

Στην περιοχή της  Κοζάνης,κόβουν ένα κλαδί από λυγαριά το οποίο και  τυλίγουν στην μέση τους  προκειμένου να γίνουν ευλύγιστοι και αγκαλιάζουν μεγάλα  δέντρα για να παχύνουν και να ζήσουν πολλά χρόνια σαν κι αυτά.

Στην Πάργα,παιδιά γυρίζουν από σπίτι σε σπίτι τραγουδώντας το τραγούδι του Μάη ,στεφανωμένα με λουλούδια κρατώντας κλωνάρια από πορτοκαλιά ή νεραντζιά γεμάτα άνθη.

5.ΠΗΔΗΜΑ ΣΤΗΝ ΦΩΤΙΑ 

Mετά την δύση του ηλίου οι οικογένειες  μαζεύονται την παραμονή της Πρωτομαγιάς ανάβοντας ξερά κλαδιά.Με την φωτιά αναμμένη χορεύουν γυρώ από αυτήν τραγουδώντας παράλληλα τραγούδια για την Πρωτόμαγια.Τα νέα σε ηλικία παιδιά πηδούν πάνω από τις φωτιές ως μία συμβολική σημασίας πράξη προκειμένου να διώξουν  οποιαδήποτε κακουχία.Τέλος,ο κάθενας παίρνει από ενάν δαυλό φωτιάς  στο σπίτι τους για την αποφυγή κακοτυχίας.