Πρόεδρε κάνε καμιά μεταγραφή

Μόνιμη ερώτηση οπαδών μετά τον Μάιο “Θα κάνουμε μεταγραφές;”, “Τόσα εκατομμύρια έχει δεν μπορεί να κλείσει τον Χ παίκτη;”, “ Είναι δυνατόν να μην έδωσε 500.000 παραπάνω για να πάρουμε τον τάδε;”.
Πάμε να δούμε γιατί δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα όπως τα έχουμε στο μυαλό. Μία από τις μεγαλύτερες αλλαγές που εισήγαγε η UEFA στο Ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο είναι το Financial Fair Play ή FFP. Τι είναι όμως στην ουσία το FFP; Μπορεί η εφαρμογή του να βοηθήσει στην ανάπτυξη του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου;

Δεδομένου ότι το FFP άρχισε να εφαρμόζεται το 2010 απο την UEFA και έχοντας περάσει σχεδόν 8 χρόνια από τότε μπορούμε να πούμε με σχετική σιγουριά πως γενικά ναι βοηθάει στην ανάπτυξη του ποδοσφαίρου. Ειδικά όμως τι γίνεται; Πριν μπούμε στην επιμέρους ανάλυση ας δούμε τι είναι στην ουσία το FFP.

Η UEFA βλέποντας πως μέσα στις δεκαετίες, των 90s και των 00s, παρόλο που τα έσοδα των ομάδων είχαν αυξηθεί δραματικά, κάτι τέτοιο δεν συνέβαινε και με την κερδοφορία τους, αυτό οδήγησε ακόμα και μεγάλα club να έχουν υπέρογκα δάνεια αλλά και χρέη τα οποία ναι μεν ήταν διαχειρίσιμα λόγω των υψηλών εσόδων, αλλά ήταν ταυτόχρονα και μία ενεργειακή βόμβα που ανά πάσα στιγμή μπορούσε να σκάσει στα χέρια της UEFA. Επιπλέον, όλο και πιο συχνά άρχισαν να εμφανίζονται επιχειρηματίες (συνήθως από ανατολικές χώρες και την αραβική χερσόνησο) που δαπανούσαν σε σύντομο χρονικό διάστημα υπέρογκα ποσά για αγορές ομάδων και παικτών, με τρομερά υψηλά συμβόλαια εκτός πραγματικότητας κάτι που μπορεί σε μία σταθερή ποδοσφαιρική αγορά (βλ Αγγλία, Γαλλία και Ισπανία) να έχει αποτέλεσμα αλλά σε αγορές όπως η Ρώσικη για παράδειγμα εγκυμονεί κινδύνους (βλ. την περίπτωση της Ανζί στο Ρωσικό πρωτάθλημα).

Έχοντας, όλα αυτά ως δεδομένα η UEFA αποφασίζει να εισάγει το 2010 το Financial Fair Play, το οποίο στην ουσία είναι ένας οικονομικός έλεγχος στηριζόμενος σε δύο βασικές προϋποθέσεις τις οποίες πρέπει να πληρούν οι ομάδες για να λάβουν άδεια συμμετοχής στις διοργανώσεις της UEFA. Το πρώτο κριτήριο που έθεσε η ομοσπονδία, είναι να μην υπάρχουν ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις, θα πρέπει μία ομάδα να μην χρωστάει σε τρίτους ή να έχει πλήρως διακανονισμένα χωρίς καθυστερήσεις τυχόν χρέη (πρόσφατο παράδειγμα στην Ελλάδα ο Παναθηναϊκός που δεν έλαβε άδεια από την UEFA λόγω των προσφυγών εναντίον του). Το δεύτερο και ίσως αυτό που συναντάτε συχνότερα στην Ευρώπη είναι να είναι πλήρως ισοσκελισμένα τα έσοδα με τα έξοδα την τελευταία τριετία με μέγιστη απόκλιση τα 5 εκατομμύρια ευρώ. Δηλαδή, μία ομάδα από το 2015 μέχρι το 2018 μπορεί να απορροφήσει το πολύ μέχρι 5 εκατομμύρια ευρώ ζημιά (χωρίς να υπολογίζονται αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου από τον ιδιοκτήτη της ομάδας. Αυτό στην ουσία είναι το μέτρο που πρώτον προστατεύει τις ομάδες από υπέρογκα χρέη και ταυτόχρονα βάζει “φρένο” σε υποψήφιους μεγαλομετόχους που είναι πρόθυμοι να ξοδέψουν μεγάλα ποσά σε σύντομο χρονικό διάστημα (χαρακτηριστικό παράδειγμα η μεταγραφή Neymar στην PSG και ο ταυτόχρονος δανεισμός του Mbappé ώστε να μην ενεργοποιηθεί το FFP, όπως είχε γίνει το 2014 στη Manchester City).

Σε όλα τα παραπάνω πρέπει να συμπληρώσω πως, υπάρχουν έξοδα τα οποία δεν περιορίζονται από το FFP και που αφορούν τα έξοδα για ακαδημίες, για κατασκευή γηπέδου και βελτίωση εγκαταστάσεων και τέλος οι φιλανθρωπικές δραστηριότητες. Εν κατακλείδι, με την εφαρμογή του FFP η UEFA πιστεύει πως πλέον είναι σε θέση να προστατέψει την οικονομική σταθερότητα των ομάδων, να περιορίσει τους μεγαλοεπενδυτές που θα προσπαθήσουν να “αγοράσουν” ένα πρωτάθλημα αυξάνοντας δραματικά το μπάτζετ μιας ομάδας και τέλος πως θα προστατέψει την ανταγωνιστική ισορροπία.

Έχοντας πλέον αναλύσει τον τρόπο λειτουργίας και τον σκοπό πάμε να δούμε στην ουσία τι έχει γίνει τα τελευταία χρόνια που εφαρμόζεται το FFP. Αρχικά υπάρχουν ομάδες που λειτουργούν πλέον κατα κόρον στα πλαίσια των κανονισμών αυτών και οι επιτυχίες (ανάλογα την στρατηγική της κάθε ομάδες κρίνεται και η επιτυχία της) τους δείχνουν ότι έχει θετικό αντίκτυπο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα όλων η ομάδα που τα τελευταία χρόνια όπου βρίσκει κούπα Champions League την σηκώνει, η Ρεάλ. Την τελευταία 5ετία έχει αλλάξει πλήρως τον προσανατολισμό που είχε τις προηγούμενες δεκαετίες και πλέον με στοχευμένες κινήσεις και με ανάπτυξη του υπάρχοντος ρόστερ έχει επιστρέψει πλέον για τα καλά στην κορυφή της Ευρώπης σε αντίθεση με άλλες ομάδες που προσπαθούν με μεταγραφικές κινήσεις “αεροδρομίου” να κατακτήσουν την Ευρώπη. Ακόμα πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Arsenal, που ναι μεν οι οπαδοί της έχουν αγανακτήσει λόγω της στρατηγικής των ιδιοκτητών της ομάδας παρόλα αυτά το μοντέλο της μπορεί να θεωρηθεί άκρως επιτυχημένο καθώς μπορεί κάθε χρόνο να βλέπουμε πίνακες με τις ίδιες ομάδες όσον αφορά τα μεγαλύτερα έσοδα, αλλά εάν δούμε τα στοιχεία που αφορούν την κερδοφορία η Arsenal είναι μία εξαιρετικά κερδοφόρα ομάδα έχοντας μάλιστα κατασκευάσει πρόσφατα ένα από τα πιο σύγχρονα γήπεδα στην Ευρώπη.

“Καλά τα λες ρε Πετράν, αλλά όλα αυτά τι σχέση έχουν με την Ελλάδα;”, ένα point το έχετε, όσο και αν δεν το βλέπουμε μπροστά στα μάτια μας έχουν και μάλιστα τεράστια σχέση, πάρτε παράδειγμα τον φετινό Ολυμπιακό, χωρίς τα 25 εκατομμύρια του Champions League στα έσοδα του, θα πρέπει με κάποιο τρόπο να φροντίσει τον ισοσκελισμό του ισολογισμού του (είπαμε ανά τριετία δεν πρέπει να υπερβαίνει η ζημιά που απορροφά η ΠΑΕ τα 5 εκατομμύρια). Αυτό γίνεται είτε μέσω πωλήσεων, είτε με εισροή νέων κεφαλαίων (χωρίς να υπολογίζουμε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου του ιδιοκτήτη), είτε με μείωση των εξόδων, αυτό λοιπόν κάνει στην ουσία ο Ολυμπιακός αυτή τη στιγμή.

Η περίπτωση του Ολυμπιακού είναι μόνο μία από τις πολλές, αντίστοιχα ο ΠΑΟΚ όσες φορές αύξησε δραματικά το μπάτζετ του ήταν είτε μετά από κάποια πώληση (βλ. την αύξηση που πραγματοποιήθηκε μετά την πώληση του Lucas Perez στην Arsenal και του Garry Rodrigues στην Galatasaray), είτε λόγω συμμετοχής σε ευρωπαϊκή διοργάνωση, είτε έγινε αύξηση του μπάτζετ πλαγίως με δανεικούς ποδοσφαιριστές.

Το συμπέρασμα λοιπόν των όσων σας έχω αραδιάσει παραπάνω ποιο είναι;;; Την επόμενη φορά που θα γκρινιάξουμε γιατί δεν έχει κλείσει ακόμα ο Wernbloom ή γιατί δεν φέρνει τον Quaresma ο πρόεδρος αφού έχει λεφτά, καλό είναι να λάβουμε υπόψιν πως μία μεταγραφή εκτός των προβλημάτων που έχει το πρωτάθλημα στην Ελλάδα (μη ανταγωνιστικό πρωτάθλημα, κακές συνθήκες διεξαγωγής, κακές εγκαταστάσεις κλπ) και είναι ανασταλτικοί παράγοντες, εκτός των σύνθετων οικονομικών λεπτομερειών, εκτός του πιθανού ανταγωνισμού μέσω άλλων προτάσεων που μπορεί να έχει ένας παίκτης, πρέπει να συνυπολογίζεται και τον οικονομικό προγραμματισμό ενός club βάση του Financial Fair Play, γιατί μπορεί τα χρήματα να υπάρχουν αλλά το ερώτημα είναι εάν μπορούν να ξοδευτούν.

ΥΓ1 : Γενικά λέω να το πάω έτσι με τα άρθρα να αναλύουμε κυρίως τεχνικά θέματα που όλοι ακούμε αλλά πολλές φορές δεν γνωρίζουμε λεπτομέρειες, σχόλια και ερωτήσεις είναι πάντα ευπρόσδεκτα και θα προσπαθήσω να απαντήσω σε επόμενα άρθρα.

ΥΓ2: Περιμένω με αγωνία το πρώτο σχόλιο “Sports News Greece, να περάσει δεν βρίζω”.